نکته نگار

ذهبی  (م 748) در کتاب تاریخ الاسلام ضمن گزارش حوادث سال 236 هجری ، ماجرای دستور متوکل برای تخریب قبر امام حسین علیه السلام را گزارش کرده و ضمن آن به دیوار نویسی شیعیان علیه متوکل اشاره دارد . ذهبی می نویسد :
در این سال ( 236 ق) متوکل دستور داد قبر حسین بن علی و خانه های اطراف آن را خراب کنند و بر جای آنها کشت کنند . او مردم را از زیارت قبر ایشان منع کرد  و آنجا را تبدیل به مزرعه و بیابان کرد . مسلمانان  از این کار وی غمگین و متاثر شدند  ، مردم  بغداد علیه او شعار نویسی کردند و بر دیوار منازل و مساجد دشنام  و مذمت او را نوشتند ، شاعرانی چون دعبل نیز او را با زبان شعر هجو کردند . شعر ذیل از یعقوب بن سکیت یکی از این شاعران است _ و گفته شده از بسامی علی بن احمد است که تا پس ازسال سیصد زنده بوده است :
به خدا سوگند اگر بنی امیه نوه ی  پیامبر را به ستم کشتند ، پسر عموهای حسین (عباسیان )  به مانند امویان با او رفتار کردند . اکنون قبر او ویران شده است و عباسیان تاسف می خورند که چرا  نتوانستند در قتلش شرکت کنند .
متن کتاب  تاریخ الاسلام
تاریخ الاسلام  : سنة ستّ و ثلاثین و مائتین‏ (سنة 236) :  و فیها أمر المتوکّل بهدم قبر السیّد الحسین بن علیّ رضی الله عنهما، و هدم ما حوله من الدّور، و أن تعمل مزارع  و منع الناس من زیارته، و حرث و بقی صحراء و کان معروفا بالنّصب ، فتألّم المسلمون لذلک، و کتب أهل بغداد شتمه على الحیطان و المساجد، و هجاه الشعراء  دعبل، و غیره. و فی ذلک یقول یعقوب بن السّکّیت، و قیل هی للبسّامیّ علیّ بن أحمد، و قد بقی إلى بعد الثلاثمائة:
         باللَّه إن کانت أمیّة قد أتت                قتل ابن بنت نبیّها مظلوما
         فلقد أتاه بنو أبیه بمثله                       هذا لعمرک  قبره مهدوما
        أسفوا على أن لا یکونوا شارکوا            فی قتله، فتتبّعوه رمیما
 
آدرس : تاریخ الاسلام  ،  ج‏17 ص18  .
مشخصات نشر: تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، شمس الدین محمد بن احمد الذهبى (م 748)، تحقیق عمر عبد السلام تدمرى، بیروت، دار الکتاب العربى، ط الثانیة، 1413/1993.

مولف الوافی بالوفیات، صفدی نیز که معاصر ذهبی است این گزارش را در  ج  11ص 102 این کتاب  آورده است .